4 ana başlık altında toplayabiliriz şeker hastalığı çeşitlerini;

1. Tip 1 Diabetes Mellitus
2. Tip 2 Diyabetes Mellitus
3. Gestasyonel Diyabet (Gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı)
4. Diğer spesifik diyabet tipleri (Başka hastalık ve nedenler sonucu ortaya çıkan şeker hastalığı)

Şimdi şeker hastalığı tiplerinin özelliklerinden bahsedelim.

1. Tip 1 şeker hastalığı: İnsülin hormonu eksikliği vardır. Çocuk yaşta (genellikle 15 yaşından önce) ortaya çıkar. Hastalık birdenbire ortaya çıkar, hatta hastalar şeker koması nedeniyle acil servise götürülmek durumunda kalabilir. Kişiler genelde obez değildir, normal kilolu veya zayıf olabilirler. Tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte günde 3 veya 4 kez insülin uygulamak gerekir.
2. Tip 2 şeker hastalığı: İnsülin hormonu vardır ama etkisi azalmıştır. Yani insülin direnci vardır. Genelde yetişkin yaşlarda ortaya çıkar. Sinsi bir hastalık olup teşhis konulması birkaç yıl alabilir. Bu nedenle riskli olan kişilerde her yıl doktor kontrolü ve şeker yükleme testi şarttır. Şeker koması Tip 1 diyabete nazaran daha az görülür. Genetik geçiş dediğimiz ailesel yatkınlık tip 2 diyabette daha fazladır. Hastalar fazla kilolu hatta obezdirler. Tedavisinde yaşam tarzı değişikliği esastır aynı zamanda genellikle ağızdan alınan ilaçlar, bazı durumlarda iğneler ve eğer diyabet ilerlemiş ve kan şekeri çok yüksek ise insülin kullanılır.
3. Gebelik diyabeti: Daha önce şeker hastalığı olmayanlarda gebeliğin ilerleyen haftalarında şeker hastalığının ortaya çıkma durumudur. Genellikle gebeliğin 6-7. aylarında yapılan 50 gr şeker yükleme testi ile tarama yapılır. Şekerli su içildikten 1 saat sonrasında ölçülen kan şekeri normalde 140’ın altındadır. Kan şekeri 190 ve üzerine çıkarsa gebelik şekeri tanısı konulur. 140-190 arasında çıkan sonuçlarda bir sonraki basamak olan 100 gr şeker yükleme testi yapılarak 1,2 ve 3. saat şeker ölçümleri yapılır. Ölçülen 2 değer beklenenden yüksek çıkarsa şeker tanısı konulur. Başka bir yaklaşım da 50 gr ile tarama yapmadan doğrudan 75 gr glukoz ile yükleme testi yapmaktır. Aç karnına 75 gr toz glukoz 1 bardak su içinde karıştırılır ve içmeden hemen önce, içtikten 1 ve 2 saat sonra kan alınarak şeker ölçümü yapılır. Herhangi birinde olan yükseklik gebelik şekeri tanısı koydurur. Gebelik şekeri toplumda sık görülmektedir ayrıca anne ve bebek sağlığı için risk oluşturabilmektedir. Bu nedenlerden dolayı gebelikte tarama testi olarak şeker yükleme testinin tüm gebelere yapılmasını hem Avrupa, hem Amerika hem de Türkiye’deki Kadın Doğum ve Endokrinoloji dernekleri, toplulukları önermektedir. Test sırasında annenin içtiği şekerli suyun ne anneye ne de bebeğe bir zararı olmadığı yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Gebelik şekerinde öncelikli olarak anneye şeker için uygun diyet önerilir. Ancak bu diyet tip 1 veya tip 2 şeker hastaları için önerilen diyetten farklı olabilir. Bu yüzden gebelik diyabetinde konu-komşu veya akrabalarınızın önerdiği şeker diyetlerini kullanmayınız. Mutlaka bir diyetisyene başvurunuz. Uygun diyet ve uygun egzersiz programları ile eğer kan şekeri açlıkta 95’in altına düşmüyor, 1. Saat tokluk şekerleri 140’ın altına inmiyorsa doktorunuza tekrar başvurunuz. Çünkü insülin başlamak gerekebilir. Gebelikte şekeri düşürmek için kullanılabilen tek ilaç insülindir. Günde kaç kez yapılacağı ve hangi tip insülinin hangi dozda kullanılacağı kararını endokrinoloji hekiminiz size anlatacaktır. Gebelik şekeri genellikle doğumla birlikte sonlanır. Ancak bu kişilerin şeker hastalığı açısından ilerleyen süreçte risk altında olabileceklerini unutmamak gerekir. Doğumdan 1,5 ay sonra şeker yükleme testiyle şekerin normale döndüğünü göstermek şarttır. Sonraki gebeliklerde tekrar ortaya çıkabilir.
4. Diğer nedenlere bağlı özel diyabet tipleri: Bu grupta ya genetik bazı bozukluklara bağlı olarak kişide şeker hastalığı vardır, ya da kişide bilinen bir şeker hastalığı olmadığı halde başka bir hastalık veya ilaç kullanımı gibi durumlara bağlı olarak ortaya çıkan bir şeker hastalığı vardır. Örnek olarak aşağıdaki durumları sayabiliriz. 

Genetik bozukluklara bağlı olanlar: Örnek: MODY tipi şeker hastalığı

Pankreasla ilgili hastalıklarda. Örnek: pankreatit, pankreas kanseri

Bazı ilaçlara bağlı. Örnek: kortizonlu haplar ve iğneler

Bazı endokrinolojik hastalıklar. Örnek: akromegali, feokromasitoma, hipertiroidi vs…

Bu özel diyabet tiplerinin bir kısmı tedavi edilebilmektedir. Örneğin pankreatit iyileşince kan şekeri düzelebilir. Akromegali ameliyatla tedavi edildiğinde şeker normale dönebilir. Kortizonlu ilaçları bırakınca şeker iyileşebilir.