Kemik ve kas ağrıları, kas güçsüzlüğü, yürümede zorlanma ve depresyon gibi bazı şikayetlerin varlığı bize D vitamini eksikliğini düşündürür. Kesin tanıyı ise sabah aç karna alınan kan örneğinde D vitamini [25(OH) vit D] düzeyinin düşük olması ile koyarız.
Normal yetişkin bireylerde D vitamininin kan düzeyi 30-50 ng/mL dir. Bazı bilimsel kuruluşlar 20'nin üzerindeki değerlerin kas-iskelet sağlığını koruma adına yeterli olduğunu söylemektedir. Eğer sonuç 20-12 arasında ise o kişide “D vitamini yetersizliği”, 12'nin altında ise “D vitamini eksikliği” vardır deriz. Yeterince kalsiyum alan yetişkinlerde D vitamini düzeyi 100'ü geçerse zehirlenme riskinden bahsedilir.
D vitamini eksikliği hangi hastalıklarla ilişkilidir?
Yapılan bilimsel çalışmalarda D vitamini eksik olduğunda birçok hastalığın kolay gelişebildiği gösterilmiştir. Bazı çalışmalarda da D vitamini vererek ilgili hastalığın daha iyi tedavi edilebildiği de raporlanmıştır. D vitamininin uzun süre eksikliğinde ortaya çıkabilecek hastalıkları aşağıdaki başlıklarda toplayabiliriz.
- Kas güçsüzlüğü
- Kemik erimesi ve kemik kırıkları
- Enfeksiyon hastalıklarına yatkınlık
- Astımın şiddetlenmesi
- Bazı romatizmal hastalıklar
- Şeker hastalığı
- Kalp-damar sistemi hastalıkları (hipertansiyon, damar tıkanıklıkları)
- Diş çürükleri
- Bazı kanser türleri (kolon, meme, prostat gibi)
- Demans-Alzheimer gibi nörolojik hastalıklar